Radio Signaal doet niet aan skype, webcam of andere digi-visuele fratsen, luisteraars, dus u zou het niet merken als ik hier in mijn blootje tot u zat te spreken. Maar u zou de blikken van afgrijzen eens moeten zien die nú in deze studio mijn kant op komen…

Met blootheid kun je dus respect van je omgeving verliezen. Men vindt het geen porum, zogezegd. Een mooier woord voor porum is decorum, en daarover wou ik het even met u hebben.

Dus wie in helemaal de verkeerde kleren op een sjieke receptie verschijnt, of daar een harde wind laat, die voelt zich meestal knap opgelaten. En zeg nou niet dat dit allemaal kleinburgerlijke onzin is, want er zijn anders zeker dingen die ú ongepast vindt, als u er even over nadenkt.

Maar ongemakkelijk gevoel ontstaat niet alleen bij regelrechte flaters. Sommige mannen voelen zich bijvoorbeeld ongekleed als ze geen colbertjasje dragen, en veel meer vrouwen als ze zonder lipstick of oorbellen rondlopen, of zonder hoofddoek. Die hoofddoek heeft dan weer vaak te maken met zedigheid. Je zou kunnen zeggen dat zedigheid het religieuze en seksuele zusje is van decorum, en ze kunnen allebei sterk of minder sterk gevoeld worden, en sterk of minder sterk benadrukt worden door de omgeving.

Decorum speelt ook een grote rol bij gezondheid en ziekte en ander lichamelijk ongemak op verschillende leeftijden. Hoeveel kinderen willen zo voor geen goud een bril of beugel dragen, omdat ze het een afgang in uiterlijk vinden, oftewel geen porum. En als we ouder worden worstelen we soms met ons buikje of onze rimpels of onze wc-aandrang. U kunt opnieuw zeggen dat we ons aan deze burgerlijke vooroordelen moeten ontworstelen, maar voorlopig leven we ermee en moeten we elkaar maar tot steun zijn. En ik denk niet dat het erg steunt om het allemaal eenvoudig onzin te noemen, sommigen zullen hun schaamte dan maar liever helemáál voor zich houden.

In verschillende culturen bestaan verschillende opvattingen over decorum en zedigheid, verschillende voorschriften en taboes. Ik heb de indruk dat zuidelijke culturen toleranter zijn tegenover lichamelijke onaangenaamheden dan de westerse, dus misschien kunnen germanen zoals ik nog wat leren van onze landgenoten met allochtone wortels.

Intussen weegt decorum voor veel zieken en gehandicapten zeer zwaar. Een grote verworvenheid is weliswaar de plastische chirurgie, die o zoveel leed heeft verzacht van deerlijk verminkte mensen, maar genoeg mensen lijden onder onsmakelijke afscheidingen of akelige geur die hun zieke lichaam produceert. Of onder het vooruitzicht dat ze straks kinderlijke wartaal kunnen gaan uitslaan. Menige euthanasieverklaring zal daarin grenzen trekken en de stekker eruit willen bij een duidelijk verlies aan decorum. Ikzelf moet snel mijn doodsdocumenten weer eens nakijken, en ik weet dat ik voldoende smetvrees heb, ook plaatsvervangende smetvrees voor mijn naasten, om weinig tolerantie te hebben voor een levenseinde in viezigheid.

Intussen vraagt u zich misschien nog steeds af of ik hier mogelijk tóch in mijn nakie zit. Om u gerust te stellen zal ik daarom mijn studiostoel na de uitzending snel eventjes afsoppen.

Muziek voor Michiel (en Olga):

Dmitri Sjastakóvietsj, CD2, SPOOR 3, Variatie; duurt 1’49” dus kan in zijn geheel lijkt me, ja?

Afkondiging-suggestie voor Olga:

“We luisterden zojuist naar een stukje uit de balletsuite ‘Het Boutje’ van de Russische componist Dmítri Sjastakòvietsj  [ja, zo spreek je die naam eigenlijk uit, met onbenadrukte a vooraan dus ook, maar als je dat raar vindt zeg dan maar sjostakóvietsj], die leefde van 1908 tot 1975. Hij moest tegen zijn zin vaak voor decorum zorgen voor de Sovjet-Unie en de Communistische Partij, maar in dit geval lijkt ie toch stiekem wat scheetjes te laten, nietwaar?”

© 2024 Toon van der AA