Een paar dagen geleden heb ik een film gezien, waarin iemand het personeel van een ziekenhuisafdeling gegijzeld hield om een speciaal medicijn te krijgen voor haar kind, dat aan een zeldzame ziekte leed. Die gijzeling liep goed af, vooral dankzij een sympathiserende onderhandelaar van de politie.

Dit thema wordt wel vaker in films uitgewerkt: een gijzeling of overval of ander delict om aan geld of medicijnen te komen, of om een arts tot een operatie te dwingen, teneinde het leven van een dierbare te redden. En de daders komen er meestal als een soort helden uit; vaak zien we niet eens dat ze een straf krijgen of anders is dat een tragische bijkomstigheid die hun heldendom nog vergroot. De dader veroordelen kunnen we écht niet, de daad veroordelen hopelijk wél. Want die daad komt neer op voordringen in de rij. Dat medicijn of donorhart wás nl. al voor iemand anders bestemd hoor, iemand die er nu langer op moet wachten, mogelijk met de dood als gevolg. Hebt u daaraan gedacht mevrouw, toen u besloot dat uw kroost belangrijker was dan dat van een ander?

Ja maar, hoor ik u zeggen, als het je eigen kind is, dan doe je álles om het te redden!

Alles, zegt u? De vrouw uit de film legde met haar gijzeling een half ziekenhuis plat, wat zeker dodelijke slachtoffers ten gevolge kan hebben gehad, zoudt u dat ook doen? En zoudt u verder bijvoorbeeld een van uw gijzelaars kunnen doodschieten om haast achter de zaak te zetten, of een medisch specialist mishandelen om deze aan het opereren te krijgen? Nee denk ik, en dat denken regisseurs ook want dan kan het geen film meer worden met een mooi einde, waarvan wij onszelf wijsmaken dat er eigenlijk geen slachtoffers zijn gevallen.

Een ander scenario dat het niet haalt is het eenvoudig omkopen van een arts, of het gebruiken van familiebetrekkingen. Deze methodes leveren veel minder bijkomende schade op dan geweld of dreiging met geweld, maar ze trekken ook veel minder meelevende kijkers.

In het werkelijke leven komt dat echter natuurlijk het meeste voor, de steekpenning. In mijn ouderlijk gezin werd vaak verondersteld dat elke voorrangsbehandeling voortkwam uit omkoping, en niet uit verschillen in medische urgentie, leeftijd en dergelijke. En we spraken schande van die corruptie, maar mijn vader heeft ten behoeve van mijn moeder wél een keer een medisch specialist bedreigd — zonder dat daar een film over gemaakt is potdomme!

De andere mogelijkheid is natuurlijk, géén onredelijke of onwettige voorrangsbehandeling te willen. Bijvoorbeeld omdat je beseft dat we niet allemaal voorrang kunnen krijgen want dan is het geen voorrang meer, dat er áltijd keuzes gemaakt zullen moeten worden over wié wát krijgt aan medicijn of behandeling en in welke volgorde. En dat je dat maar beter in handen kunt leggen van daartoe aangewezen personen i.p.v. een gevecht van allen tegen allen te beginnen.

Ik ben wel eens in vriendenkring niet begrepen, omdat ik het eens was met de beslissing van een specialist die mij niet urgent genoeg vond voor een duur medicijn waarvan ik in een proefperiode wel degelijk veel baat had gehad. Ik had mijzelf voorop moeten stellen vond men – terugvallen op de wet van de wildernis dus, vond ik dat. Hoe groot zal de druk dan zijn op ouders, ook van henzelf, ouders die andere zieke kinderen niet het slachtoffer willen laten worden van de zorg voor hun eigen zieke kind, en die niet tot ver buiten het redelijke willen doordrammen om hoger op wachtlijsten te komen, een voorrangsbehandeling te krijgen. Ik heb geen kritiek op mensen die wél zoveel mogelijk doorzetten, integendeel ik heb alle begrip voor hen, maar ik wil nu even aandacht voor degenen die daar terughoudend in zijn omdat ze andere patiëntjes gelijke kansen willen geven. Als er onder u dergelijke ouders zitten, ik wens u sterkte, ik wens u toe dat er een goede film over u wordt gemaakt en dat u ook anderszins wordt geëerd, want u en uw kind zijn helden. Helden, die ik bij deze mijn diepe respect betuig.

Muziek,

verzoek: pas na drie of vier seconden inzetten, wegens de zwaarte van het slot van de column

Pavane pour une infante défunte, SPOOR 12 op het plaatje van Ravel.

Duurt 6’42”, dus wegdraaien a.j.b.

Aanbevolen afkondiging:

“We hoorden zojuist een stukje van de Pavane pour une infante défunte [ pavááne poer uun infánte deefúúnte ] uit 1910,  van de Franse componist Maurice Ravel [ mooriés ravèl ].

Dat betekent Pavane voor een ziek koningskind, en een pavane is een oude langzame dans die onder andere aan het Spaanse hof in gebruik was. Deze prachtige muziek en dans dragen we op aan alle zieke kinderen, of ze nu vooraan of achteraan op een wachtlijst staan.”

© 2024 Toon van der AA