Tussen Klaas en Chris

Laatst klonk er op de radioreclame een stem die de Kerstman moest voorstellen, maar die ik eerder had gehoord als Sinterklaas. En nu, ongeveer tussen de feesten van Klaas en Chris in realiseer ik me, dat die twee figuren in elkaar aan het overlopen zijn.

In mijn jonge jaren was dat wel anders. Wij katholieken hadden Sinterklaas, de protestanten hadden kerstmis; dat wil zeggen als het ging om cadeautjes, bij ons in de schoen en bij zullie onder de kerstboom. De heidenen, die toen nog zwaar in de minderheid waren, die pikten van allebei wat mee, maar ze hadden eigenlijk best Oud&Nieuw naar zich toe kunnen trekken, met al die goddeloze rotherrie.  Joden vielen buiten dit fraaie schema, en dat er ook nog hindoes, boeddhisten, moslims, danireërs en telinisten naar ons land zouden komen daar hadden we geen flauw vermoeden van. 

Maar goed, we zijn door de Amerikanen bevrijd en sindsdien weten we dat bij hen de Kerstman, voorheen nog een vage figuur met overgewicht in een vliegende slee, dat die Kerstman bij Amerikanen Santaclaus heet, knap verwarrend.  Verder is tegenwoordig de ongeveegde Pikzwarte Piet gewoon een van de drie Wijzen uit het Oosten. En tenslotte wijst de uitdrukking ‘Jezus te paard’ ook al op het vermengen van beide heiligen, want normaliter zit Klaas op een paard en Chris op een ezel ook al loopt het dan al tegen Pasen.

Maar uiteindelijk  heeft vooral de consumptiemaatschappij, na eerst bijna alle buurtwinkels te hebben opgeslokt, de feesten Sinterklaas, Kerstmis en Nieuwjaar gewoon meegesleept in één grote postordermanoeuvre.

Het cadeauritueel van die feestdagen in december mocht dan per zuil verschillen, we aten en eten nog steeds heel oecumenisch dezelfde cholesterolbommen: van gevulde speculaas naar gevulde braad- en gebaksoorten naar gevulde oliebollen.  Zoals onze inmiddels gearriveerde moslimvrienden een vastenmaand hebben,  zo onderhouden de trotse dragers van de joods-christelijk-humanistische beschaving een vreetjetebarstenmaand. En zoals moslims zichzelf  aan het einde van de ramadan behoorlijk bijvullen, zo hebben de niet-moslims na de december-massaschrans een  paar stille dagen van nationale schijterij om weer op gewicht te komen, u weet wel, heel Holland kakt.

We constateren dus dat die karakteristieke verschillen vervagen. Roomsen, protestanten, ietsisten en alle anderen geven elkaar zowel met Sint als met Kerst hetzelfde soort cadeautjes, en ik voorspel dat binnenkort geadverteerd wordt met  Nieuwjaarsgeschenken. Daarna glijden we ongemerkt het Chinese Nieuwjaar in, vakantie in eigen land hè, waar ook flink bij wordt gefrituurd. Pasen is dan niet ver weg meer met zijn eieren, chocohazen en suikerkuikentjes, vervolgens komen onze eerste intercontinentale vliegvakanties met reuzel in de handbagage, en voor je het weet is het bijna de derde dinsdag in september en kunnen we weer klagen over die broodmagere bootvluchtelingen die een kwart procentje van onze welvaart willen komen opknabbelen. En ondertussen is het overal wel kermis of kermis geweest, het woord zegt het al, dat is een soort beperkte, plaatselijke kerstmis .

Ik weet, dat dit volvette scenario niet voor u allemaal geldt, luisteraars, want ook bínnen ons land mag een groeiend leger des onheils van minimumlijders op een kerstboomtakje bijten. Daarom wens ik u allen voor januari een aangename herinnering aan december en een gezonde weegschaalstand.

Muziek voor Michiel:

CD ‘Sibelius’ SPOOR 4, Gavot uit Grieg; duurt 3’05” en is levendig maar niet lawaaiig.

Mogelijke afkondiging door Olga:

“We hoorden zojuist een stukje uit de Holberg Suite van de Noorse componist Edward Grieg, die leefde van 1843 tot 1907, en waar je natuurlijk noordelijke taferelen bij kunt denken. Daar hebben ze bijna altijd een witte Kerst, zij wel.”


© 2024 Toon van der AA