Er zijn diverse goede redenen om geen vlees te eten. Eén daarvan is het lijden dat de dieren ervoor wordt aangedaan, zeker in onze vervloekte bio-industrie.

Zelf eet ik het nog steeds hoor, het is een verslaving, maar ik probeer te minderen en verslind vrijwel uitsluitend scharrelvlees; dat is duurder maar ook fatsoenlijker, probeert u het maar eens.

Nu maakt het wel verschil wélk dier gefokt en geslacht wordt. Vrijwel iedereen, ook deskundigen gaan ervan uit dat een qua hersens lager ontwikkeld dier minder kan lijden dan een hoger ontwikkelde soort. Over garnalen maken we ons minder zorgen dan om roze varkentjes, nou goed de aaibaarheid telt ook mee. En binnenkort eten we zonder schuldgevoel massaal sprinkhanen en andere insecten.

Dus als we eens kippen en varkens en runderen gaan fokken die te weinig hersens hebben om last te ondervinden van rottige leefomstandigheden, en misschien zelfs om pijn en honger te voelen. De biotechniek kan dit; men denkt immers zelfs al aan vleeskweek zonder dat daar een volledig dier aan te pas komt.

Het is onvermijdelijk om in dit verband ook aan mensen te denken. Want bij veel medicatie nemen we versuffing op de koop toe en worden we wat onverschillig voor dingen waar we daarvóór van zouden lijden. En bij sommige mensen duurt die medicatie zó lang, dat je het wel ingrijpen kunt noemen in iemands vermogen tot het hebben van ervaringen. Dit vormt een terrein van medisch-ethische discussie denk ik, naast abortus en euthanasie.

Bewustwording en kennisvergroting kunnen leiden tot flinke frustraties, zoals blijkt in diverse ontwikkelingslanden met vele werkloze hoger opgeleiden; daar had men misschien beter kunnen investeren in onderwijs in landbouw en kleinhandel. En in het rijke Westen worden niet alleen de medische mogelijkheden veel groter maar hebben potentiële gebruikers ervan daar ook meer weet van. Soms vind ik het niet verstandig om een nieuwe medische techniek vroegtijdig van de daken te schreeuwen en zo valse verwachtingen te wekken bij feitelijk gedoemde patiënten.

Maar ja, dat is allemaal nog wat anders dan het expres dommer en gevoellozer maken van een patiënt, als bijwerking of misschien zelfs als hoofdwerking?

Zelf heb ik wel eens iemand met opzet niét gestimuleerd om verder te zoeken naar medische mogelijkheden die ik als een illusie beschouwde. Mooier gezegd zou ik ervan kunnen maken dat ik die persoon niet heb opgejut, maar ik heb hem of haar gewoon dommer gehouden dan mogelijk was.

En toen mijn demente moeder een waarschijnlijk te grote dosis antidepressiva kreeg heb ik niet geprotesteerd, en misschien heeft dat ertoe bijgedragen dat ik haar steeds minder kon bereiken – maar haar ook steeds minder per ongeluk over iets ongerust kon maken.

U kent misschien de vraag “wil je liever een ongelukkige Socrates zijn of een gelukkig varken?”, en Socrates is dus die wijze ouwe Griek weet u wel. De meeste mensen verkiezen het lot van een ongelukkige filosoof. Of is úw antwoord: “Maak mij maar een stom rund!”?

Muziek:

Via Luc op den antenne: Darius Milhaud, Le Boeuf sur le Toit. Waarschijnlijk geen afgerond stukje dus wegdraaien maar.

Aanbevolen afkondiging:

“We hoorden zojuist een gedeelte uit de balletmuziek ‘Le boeuf sur le Toit’ [uitspreken lubbùf suurletwà ] van de Franse componist Darius Milhaud [ darieúús miejóó ], die leefde van 1892 tot 1974.

Le boeuf sur le toit betekend ‘De koe op het dak’, dus het betreft wel een heel slim rund.”

© 2025 Toon van der AA