Als Radio Signaal er de mensen en het geld voor had, dan deden we ongetwijfeld aan zogeheten participerende observatie.

Participerende observatie is iets bestuderen waar je zelf aan meedoet. Bijvoorbeeld meebidden met een religieus genootschap, meedrinken met een carnavalsvereniging, of een vorkje meeprikken met kannibalen.

Wat daar wel op lijkt dat is wat momenteel gedaan wordt door het Amsterdams Patiënten en Consumenten Platform, u weet wel, een van de organisaties die Radio Signaal mogelijk maken. Dat APCP stuurt zogeheten “mystery guests” op pad, dat zijn mensen die zich bij instanties aanmelden en doen alsof ze hulp nodig hebben maar in feite de boel alleen maar willen controleren, of alles goed loopt. Vroeger heette dat “undercover” werk en nog vroeger spraken we Nederlands en was het gewoon werken onder een dekmantel. Eigenlijk niets bijzonders, Albert Heijn zet ook nep-klanten in om zijn eigen personeel scherp te houden.

In het geval van het APCP gaat het vooralsnog om gemeentelijke loketten en dan vooral over de uitvoering van die nieuwe wet, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning WMO.

Ze laten het bij deze onderzoeksmethode niet helemaal tot participeren komen, maar incognito is het zeker wel: je zegt niet wie je echt bent. En de mogelijkheden om zo aan kwaliteitscontrole te doen zijn legio.

Beroepsmensen in de zorg zullen zich vaak toch al niet in hun eigen ziekenhuis of iets dergelijks laten opereren, revalideren of analyseren, maar ze zouden in een andere regio ook nog hun medische achtergrond geheim kunnen houden en zo de behandeling van de gewone patiënt kunnen ondergaan, zonder collegiale hoffelijkheden en extraatjes. En daarover kunnen ze later rapporteren bij hun beroepsvereniging of andere instanties. Allerlei autoriteiten moeten wel even meewerken om het identiteitsbewijs en het dossier van deze patiëntmedici tijdelijk te vervalsen, anders merken de dienstdoende medewerkers de truc natuurlijk. Laten vooruitstrevende gezondheidswerkers maar vast beginnen met de organisatie van deze incognito zorgcontrole.

Iets dergelijks kunnen ook gewone gebruikers van de gezondheidszorg doen, zéker degenen die georganiseerd zijn in belangengroepen. In het geval dat je zo’n beetje je volgende hartaanval kunt voorzien, je volgende ziekenhuisopname, je volgende revalidatie, geef elkaar dan eens een klein cursusje in het observeren van medische handelingen en bejegening, en in het stellen van slimme vragen, maak een rapportageformulier, en wacht op je kans.

Iets anders is het, als je je volkomen gezond aanmeldt voor deze of gene behandeling, dat kan ook nuttig zijn. Daarvoor heb je echter afspraken nodig met de verzekeraar, die een budget moet uittrekken voor onnodige medische handelingen, en misschien ook een speciaal pasje of zo, dat je kunt laten zien vlák voordat de narcose ingaat, met een tekst erop dat die prostaat er echt niet uit hoeft, die borst echt niet hoeft te worden verkleind, enz., omdat je je al die tijd voor de goede zaak hebt liggen aanstellen.

De regionale Informatie- en Klachtenbureaus Gezondheidszorg kunnen dit alles heel goed op touw zetten denk ik, en zo een schat aan informatie verzamelen die de kwaliteit van de gezondheidszorg zeer bevordert.

Ik weet niet of een omgekeerde onderzoeksmethode ook mogelijk is, waarbij een medicus incognito de reacties van patiënten bestudeert. Ik heb er nog nooit van gehoord. Wel herinner ik me die bakkersknecht in mijn geboortedorp, lang geleden, Ties heette hij, en we noemden hem Slome Ties. Slome Ties belde overdag aan bij nietsvermoedende huisvrouwen en zei dat hij een gynaecoloog was die incognito aan anonieme research deed. Maar die vier moeilijke woorden op een rijtje waren een beetje te veel voor hem, en mede daardoor bleef hij in het dorp en bij justitie niet lang incognito.

Muziek:

Intermezzo uit de Háry János Suite van Zoltán Kodály,

SPOOR 17 van ‘Danses Classiques’

Max. duur 4’55”

Aanbevolen afkondiging:

“We luisterden naar een deel uit de [ uitspreken: háárie jáános swiete ] Háry János Suite van de Hongaarse componist [ tsóltaan kódaai ] Zoltán Kodály, die leefde van 1882 tot 1967.

Deze muziek verbeeldt het volksverhaal over een eenvoudig soldaat uit het Oostenrijks-Hongaarse leger begin 19^e eeuw, Háry János, die allerlei avonturen beleeft door zich als iemand anders uit te geven, als generaal bijvoorbeeld. Een ernstige vorm van incognito, mag je wel zeggen.”

© 2024 Toon van der AA