Vanavond kunnen we getuige zijn van een historische gebeurtenis: een paus die aftreedt. Wanneer dit voor het laatst eerder plaatsvond ben ik alweer vergeten. Wat ik nog wél weet, is dat zoiets in míjn jonge jaren ondenkbaar was. De paus uit mijn katholieke kindertijd heette Pius de XIIe, en dat was een man waar niet mee te spotten viel. Dus niet één keer heb ik “Pias de twaalfde” durven zeggen, bang als ik was voor ouderlijke billenkoek en kerkelijke hellevloek.

Aan ons ontzag voor een paus droeg inderdaad bij, dat deze plaatsvervanger van Christus altijd in het harnas stierf, zonder gebruik te hebben gemaakt van kleinburgerlijke faciliteiten als pensioen of bejaardenbingo. Evenals het celibaat verhief werken tot het levenseinde een paus, en eigenlijk alle priesters, tot een bóvenmenselijke status. Wat een afstand naar ons, het gewone volk. Tegenwoordig heb ik het niet meer zo begrepen op die vrome stoerheid en exclusiviteit. Ze leiden maar tot persoonsverheerlijking en machtsconcentratie. Terwijl pausen en priesters natuurlijk doodgewone kerels zijn, die stellig de kat in het donker knijpen of in het eigen kruis grijpen. En waarschijnlijk bezondigen ze zich met het klimmen der jaren ook wel aan des duivels oorkussen, rustig rondlummelen dus. Ik juich dat allemaal toe, want het is gezond voor die jongens.

Waar ik echter godsgruwelijk van baal, dat is dat die eeuwenlange pauselijke stoerheid intussen school heeft gemaakt in de gehele maatschappij. Het is langzamerhand statusverhogend om prat te gaan op je drukbezette leven en je vatbaarheid voor stresskwalen. Het is onze roeping geworden om te produceren en te consumeren tot aan de dood, om te werken en te vreten tot we erbij neervallen. De idealen van fysieke, sociale en intellectuele ontwikkeling, welke ooit werden gekoesterd door religieuze en seculiere emancipatiebewegingen, die idealen zijn door hun erfgenamen op de afvalberg gedeponeerd, samen met het vele consumptievuil waarin we nog zullen stikken.

Met steun van de ooit belangrijke christendemocraten vergooien momenteel de Nederlandse liberalen en sociaaldemocraten de denkbeelden van hun voorgangers, die nog geloofden in kwáliteit van leven in plaats van pure kwantiteit. Omdat we ons volgens de meeste politieke partijen steeds verder moeten volstoppen met dure apparaten, gerechten en vakanties dienen we steeds meer jaren door te werken om dat onbegrensde consumptiepeil mogelijk te maken. Om dezelfde reden moeten we ook per week vijf volledige dagen doorgaan en verdwijnt elk streven naar deeltijdarbeid, zoals velen van u zich dat nog herinneren uit de idealistische jaren zeventig der vorige eeuw. Het is een wonder dat de gezondheidszender Radio Signaal nog altijd subsidie krijgt van dit soort politici – afkloppeh…!

Vergeleken hierbij is de verlate uittreder paus Benedictus natuurlijk geen lichtend voorbeeld, want hij is de vijfenzestig al ruim gepasseerd en heeft bovenmenselijk lange werkdagen gedraaid. Maar vanavond ziet u Benedictus dan toch het suïcidale calvinisme vaarwel zeggen en in een Vaticaans buurthuis verdwijnen. Hopelijk wordt hij opgevolgd door een paus die niet alleen zwart en lesbisch is maar ook haar brood en wijn verdient in een deeltijdbaan. 

Muziek

(na 3 à 5 seconden a.j.b.)

van de CD ‘Mahler Lieder’ spoor 8, Ich bin der Welt abhanden gekommen; wegdraaien op aanwijzing presentatrice want het duurt eindeloos (7 minuten).

Aanbevolen afkondiging:

“We hoorden zojuist een stukje uit het lied ‘Ich bin der Welt abhanden gekommen’, wat zoveel betekent als ‘Ik ben het contact met de wereld kwijtgeraakt’ en voor paus Benedictus nu wel toepasselijk zou kunnen zijn. Het is van de Joods-Oostenrijkse componist Gustav Mahler (1860-1911), die overigens later in zijn leven rooms-katholiek werd.”

© 2024 Toon van der AA